Met alleen een hamer, zie je overal spijkers

Een vrouw vertelt aan haar partner dat ze zich uit balans voelt. Ze heeft vaak hoofdpijn en er gebeuren vreemde dingen waar ze last van heeft. De partner doet zijn best om te luisteren maar kan zijn ogen niet afhouden van wat hij ziet als de oorzaak van het probleem: een spijker in haar voorhoofd. Kun je open blijven staan voor iemands verhaal als je de oplossing denkt te weten?

Reparatiereflex

Tijdens de les gespreksvaardigheden bij de HAN liet ik bovenstaand filmpje zien aan arbo-verpleegkundigen in opleiding. Het laat prachtig zien hoe lastig het is om onze reparatiereflex te onderdrukken. De vraag is hoe je iedere client met een frisse blik kunt benaderen en oprecht nieuwsgierig kunt zijn naar wat hij of zij beleeft.

De kans dat we ‘de spijker’ (het probleem) al zien voordat iemand goed en wel binnen is, is groot als je veel cliënten ziet en routine op de loer ligt. De oplossingen en adviezen kunnen voor in de mond liggen terwijl je weet dat je de ander tot eigen inzichten moet laten komen. Voor eigenaarschap, autonomie en eigen kracht van de cliënt moeten we onze reparatiereflex erkennen, herkennen en onderdrukken.

Oplossingen
Wat dit filmpje goed illustreert is hoe moeilijk dit is. Het verduren van het worstelen van de ander om te kunnen aansluiten bij waar iemand in het proces zit. De kunst is de ander tijd te geven, open vragen te stellen en nieuwsgierig te blijven naar iemands beleving. Ook als het lang duurt. Als je meent te weten wat goed is voor de ander, dring je al gauw jouw beeld op.

Wat voor jou voor de hand ligt, is lang niet altijd de strategie die voor de ander werkt.

Hoe zorg je dat je niet direct op de spijker afgaat?

Blijf je bewust van de reparatiereflex. Sta je nog open of ben je onbewust met de vragen die je stelt toch bezig met sturen naar jouw oplossingen? De uitdaging is te zorgen dat je als professional een ruim gesorteerde gereedschapskist hebt van technieken en methoden. Want als je alleen een hamer in die kist hebt zitten, beschouw je ieder probleem als een spijker. Je bent dan al gauw aan het timmeren voordat de cliënt zich bewust is van wat er met hem of haar aan de hand is.

Lerende houding

Wat mij helpt is een lerende houding aannemen. Ieder contact is anders, ieder mens is anders. Bij iedere coaching, gesprek of therapie, leert niet alleen de cliënt maar ook de professional aan de andere kant van de tafel. Dat maakt het werken met mensen zo verrijkend, toch?

Wil je je communicatieve vaardigheden versterken? Neem dan contact op via astrid@klaarheid.nl